Theo báo cáo mới nhất từ Hội đồng Quốc tế về Giao thông Vận tải Sạch (ICCT), năm 2024 đánh dấu bước ngoặt quan trọng: BYD lần đầu tiên vượt qua Tesla về số lượng xe điện chạy pin (BEV) bán ra trên toàn thế giới. Đây được xem là cột mốc lịch sử đối với nhà sản xuất ô tô đến từ Trung Quốc trong cuộc đua điện hóa toàn cầu.
Trung Quốc dẫn đầu thị trường xe điện toàn cầu
Báo cáo Global Automaker Rating 2024 cho thấy Trung Quốc hiện là quốc gia thống trị cả về sản xuất lẫn tiêu thụ xe điện, với hơn 11 triệu chiếc được bán ra – chiếm hơn 50% tổng lượng xe điện toàn cầu. Thị trường nội địa rộng lớn, kết hợp cùng các chính sách hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ, đã giúp các thương hiệu Trung Quốc phát triển vượt trội, nhanh chóng mở rộng quy mô và tăng tốc quá trình chuyển đổi sang các dòng xe không phát thải (ZEV).
Các thương hiệu như Geely, SAIC đã nhanh chóng đạt được mục tiêu để tỷ lệ xe điện chiếm 50% tổng doanh số – một kết quả vượt kế hoạch của năm 2025. Trong bảng xếp hạng ICCT, top 5 vị trí đầu đều thuộc về các nhà sản xuất Trung Quốc xét theo tiêu chí tỷ lệ chuyển đổi sang ZEV.
BYD vượt Tesla: Sự dịch chuyển sức mạnh trong ngành ô tô điện
Điểm nhấn trong báo cáo năm nay chính là việc BYD chính thức vượt Tesla về lượng xe BEV tiêu thụ trên phạm vi toàn cầu. Cụ thể, BYD ghi nhận mức tăng trưởng 25% với dòng BEV, trong khi tổng doanh số kết hợp cả xe thuần điện và plug-in hybrid tăng đến 47% so với cùng kỳ năm 2023. Dù vậy, cả BYD và Tesla vẫn được xếp trong nhóm “Dẫn đầu”, cho thấy sự ổn định và năng lực cạnh tranh toàn cầu của hai hãng.
Ngoài ra, báo cáo cũng cho thấy nhiều thương hiệu đã cải thiện đáng kể hiệu suất của xe điện nhờ ứng dụng công nghệ tiên tiến. Các dòng xe thế hệ mới sở hữu mức tiêu thụ điện năng tối ưu hơn, sạc nhanh hơn và phạm vi hoạt động dài hơn.
Bà Zifei Yang, Trưởng bộ phận xe du lịch của ICCT, nhận định: “Toàn ngành đã chứng kiến những bước nhảy vọt về hiệu suất công nghệ trong các dòng BEV. Những cái tên như GM, Honda, Geely, Changan hay Chery đều đã có bước tiến lớn trong danh mục sản phẩm xe điện hiệu suất cao.”
Thị trường toàn cầu chuyển dịch mạnh mẽ
Tata Motors (Ấn Độ) cũng ghi dấu ấn khi lần đầu được chuyển từ nhóm “tụt hậu” sang nhóm “đang chuyển đổi”, nhờ vào việc ra mắt nhiều mẫu EV mới cùng chiến lược tái chế và tái sử dụng pin. Trong khi đó, các nhà sản xuất tại Nhật Bản và Hàn Quốc vẫn đang dần bắt nhịp, với những động thái mới từ Honda và Nissan trong việc phát triển dòng xe không phát thải.
Đáng chú ý, ICCT năm nay còn bổ sung thêm tiêu chí “thép xanh” vào hệ thống đánh giá. Do thép là nguồn phát thải lớn thứ hai trong sản xuất xe hơi, sau pin, nên các hãng cam kết sử dụng thép được sản xuất bằng năng lượng tái tạo như Mercedes-Benz, BMW, Volkswagen được ghi nhận tích cực trong tiêu chí này.
Ông Drew Kodjak, CEO ICCT, chia sẻ: “Sự bứt phá nhanh chóng của thị trường xe điện tại Trung Quốc đang tạo ra ưu thế rõ rệt về công nghệ và sản xuất. Các doanh nghiệp toàn cầu cần chuyển mình nhanh chóng để giữ được vị thế cạnh tranh trong giai đoạn tăng trưởng nóng hiện nay.”
Áp lực từ chiến lược giảm giá: Con dao hai lưỡi của BYD
Dù đạt thành tựu ấn tượng, BYD hiện đang đối mặt với nhiều ý kiến trái chiều khi liên tục thực hiện các đợt giảm giá lớn tại thị trường nội địa từ đầu năm 2024. Mục tiêu là mở rộng thị phần và tạo áp lực lên các đối thủ như Chery, Geely, song chiến lược này cũng đặt ra lo ngại về nguy cơ phá vỡ cân bằng thị trường và làm suy giảm lợi nhuận ngành.
Đỉnh điểm, vào cuối tháng 5/2025, BYD khơi mào một đợt “cuộc chiến giá” mới, khiến các hiệp hội ngành nghề và cơ quan chức năng Trung Quốc phải lên tiếng. Hiệp hội Các nhà sản xuất Ô tô Trung Quốc (CAAM) đã kêu gọi chấm dứt các hành động hạ giá triệt để đang gây biến động mạnh trên thị trường xe điện trong nước.
Kết luận
Sự kiện BYD chính thức vượt Tesla về doanh số xe điện toàn cầu trong năm 2024 không chỉ là cột mốc đáng nhớ cho riêng hãng xe Trung Quốc, mà còn phản ánh rõ xu hướng dịch chuyển mạnh mẽ trong ngành công nghiệp ô tô toàn cầu. Với thị trường nội địa rộng lớn, chính sách hỗ trợ quyết liệt từ chính phủ và chiến lược phát triển sản phẩm linh hoạt, các hãng xe Trung Quốc – đặc biệt là BYD – đang dần khẳng định vị thế dẫn đầu trong kỷ nguyên giao thông không phát thải.
Tuy nhiên, đằng sau sự bứt phá là áp lực không nhỏ từ chiến lược cạnh tranh về giá, đòi hỏi các hãng phải cân bằng giữa mở rộng thị phần và duy trì sự phát triển bền vững. Trong bối cảnh ngành xe điện ngày càng cạnh tranh khốc liệt, khả năng đổi mới công nghệ, mở rộng quy mô sản xuất và điều phối chiến lược kinh doanh hợp lý sẽ là yếu tố quyết định vị thế của mỗi thương hiệu trong tương lai.
Tham khảo bài viết gốc tại: Otofunnews.vn